Trudności szkolne ucznia zdolnego

Do typowych trudności ucznia zdolnego należą m.in.:

• problemy z integracją – uczeń nie potrafi się skutecznie komunikować: unika kontaktu lub popada w konflikty z grupą rówieśniczą,
• poczucie wyjątkowości – uważa się za lepszego, mądrzejszego i bardziej błyskotliwego niż inni; wywyższa się, wymądrza, jest egocentryczny,
• zakłócanie lekcji – uczeń potrzebuje uwagi nauczyciela, szuka partnera do dyskusji, więc zadaje dużo pytań, przerywa, jest dociekliwy;
• niestabilność emocjonalna – uczeń rozwija się intelektualnie zbyt szybko w stosunku do rozwoju emocjonalnego; przeżywa stany lękowe, bywa nadpobudliwy i agresywny; może być perfekcjonistą, który nie potrafi radzić sobie z niepowodzeniami,
• problem z systematyczną pracą – uczeń na początku roku otrzymuje dobre oceny, ale stopniowo coraz mniej pracuje (bo się nudzi, materiał jest zbyt łatwy, nie lubi czynności rutynowych) i pod koniec semestru jego wyniki są niższe.

Brak wsparcia w rozwijaniu swojego potencjału

Wymienione trudności w funkcjonowaniu ucznia zdolnego sugerują, że może on być odrzucany przez grupę rówieśniczą. Trudno kogoś takiego polubić. Trudno mu zaufać. Jak on się czuje? Przede wszystkim inny – lepszy lub gorszy, ale zawsze inny. Jeśli w domu od najmłodszych lat słyszy, że jest wyjątkowy i mądrzejszy od rówieśników, zaczyna wierzyć, że istotnie tak jest.

Myśli przez pryzmat swoich zdolności i wydolności intelektualnej. Nie dostrzega wartości kolegów z klasy (np. umiejętności społecznych, poczucia humoru, empatii), bo sam posiada je w niewielkim stopniu. Jego rodzice inwestują przede wszystkim w rozwój intelektualny, a nie w kompetencje społeczne. Jeśli dziecko pragnie uznania, realizuje się poprzez naukę. Pełni wtedy w grupie niezaszczytną rolę kujona.

A jak reagują nauczyciele? Prymusem nie muszą się zajmować, więc nie zwracają na niego uwagi. Nie zdają sobie sprawy z tego, ile wysiłku kosztuje go bycie najlepszym ani w jakim napięciu żyje. Nie dostrzegają jego samotności i lęku przed porażką. Nie widzą potrzeby udzielania mu wsparcia. Uwagę nauczyciela otrzymują ci, którzy są uciążliwi, irytujący i przeszkadzają w prowadzeniu lekcji. A także ci, którzy są niesystematyczni i niezmotywowani. Oni również pragną uwagi i uznania.

W odróżnieniu od kujona nie mają jasno wytyczonych celów, bo nie znają swoich możliwości. Uwaga nauczycieli i rodziców jest bowiem skupiona na ich niepożądanych zachowaniach i obniżonych wynikach nauczania. W uczniach narastają frustracja, lęk i złość, które muszą gdzieś znaleźć ujście.

Co może się wydarzyć? Przejawiają zachowania agresywne, naruszają normy klasowe i szkolne lub wchodzą w konflikty z nauczycielami/innymi członkami klasy. Gdy dojdzie do eskalacji problemu, sięgają po używki, wagarują, powtarzają klasę lub uciekają z domu.

Materiał powstał we współpracy z partnerem portalu.

Zdjęcie: partnera portalu.

<