Bezpieczeństwo dzieci w sieci. Jak o nie zadbać?

Marto, pracuje Pani jako ekspertka ds. bezpieczeństwa dzieci w sieci w Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, która jest jednym z centrów unijnego programu „Safer Internet” w Polsce. Czym zajmują się te centra?

Polskie Centrum Programu Safer Internet zostało powołane w 2005 r. w ramach programu Komisji Europejskiej Safer Internet, a obecnie funkcjonuje w ramach programu Connecting Europe Facility. Tworzą je państwowy instytut badawczy NASK oraz Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Centrum podejmuje szereg kompleksowych działań na rzecz bezpieczeństwa dzieci i młodzieży korzystających z internetu i nowych technologii.

Jakiego rodzaju są to działania?

To edukacja dzieci, rodziców i profesjonalistów na temat zagrożeń online oraz sposobów zapobiegania im, pomoc i wsparcie dla dzieci, które doświadczają zagrożeń online poprzez wspieranie działania Telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111, Telefonu dla rodziców i nauczycieli w sprawach bezpieczeństwa dzieci 800 100 100 oraz walka z nielegalnymi treściami online poprzez prowadzenie punktu kontaktowego Dyżurnet.pl, do którego można anonimowo zgłaszać przypadki występowania w Internecie treści zabronionych prawem takich, jak pornografia dziecięca, pedofilia, treści o charakterze rasistowskim i ksenofobicznym.

Gdzie znajdują się takie centra?

We wszystkich krajach UE i współpracują ze sobą regularnie dzieląc się wiedzą i doświadczeniami. To bardzo cenna możliwość, która sprawia, że udaje się zapobiec wielu negatywnym zjawiskom w sieci, zanim pojawią się one w danym kraju i opracować wspólne strategie postępowania w odpowiedzi na różne zagrożenia.

Komisja Europejska postanowiła zebrać takich lokalnych działaczy na rzecz szeroko pojętego bezpieczeństwa w krajach członkowskich w ramach kampanii „EU Protects – Chronimy Wspólnie”. Dzięki niej możemy poznać inne osoby, którym tak samo zależy na naszym społeczeństwie, choć często działają w zupełnie innych obszarach jak np. ochrona środowiska.

Przeczytaj także: Jak chronić dziecko w sieci? Aplikacje do kontroli rodzicielskiej

Na czym polega Pani codzienna praca?

Na co dzień zajmuję się głównie pomocą i wsparciem dla dzieci, młodzieży, którzy doświadczają zagrożeń online oraz ich rodziców. Moje działania realizuję w telefonach zaufania oraz poradni „Dziecko w Sieci” prowadzonej przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę.

Pracuję też przy tworzeniu materiałów edukacyjnych dotyczących zagrożenia bezpieczeństwa dzieci online i prowadzę szkolenia dla profesjonalistów z Polski i zagranicy. Biorę udział w konferencjach i spotkaniach dotyczących wymiany dobrych praktyk ze specjalistami z różnych krajów Europy.

Z jakimi zagrożeniami w internecie mogą się spotkać dzisiaj dzieci?

Dzieci i młodzież doświadczają dziś wielu różnych zagrożeń podczas korzystania z internetu, m.in. cyberprzemocy, kontaktu ze szkodliwymi treściami, ryzyka uwiedzenia przez dorosłych sprawców pedofilii, nadużywania internetu, nieuprawnionego dostępu do danych, kont czy profili oraz różnych sytuacji naruszeń prywatności oraz oszustw.

Przeczytaj także: Jak zadbać o bezpieczeństwo dziecka nad wodą? 5 ważnych zasad!

Jak rozmawiać z dziećmi o tych zagrożeniach?

Przede wszystkim, należy uświadamiać dzieciom, że niebezpieczne sytuacje online mogą zdarzyć się każdemu, dlatego warto przygotować dzieci tak, aby wiedziały co w takich przypadkach można zrobić. Ważne jest, aby rodzic towarzyszył dziecku w odkrywaniu internetu od początku korzystania z komputera, smartfona czy innych tego typu urządzeń i był dla dziecka dostępny w sytuacjach, w których potrzebuje rozmowy.

Rozmawiając unikajmy straszenia i moralizowania – bardziej chodzi o to, aby nauczyć dziecko korzystania z internetu i urządzeń w bezpieczny sposób niż wytworzyć poczucie zagrożenia czy stref tabu, o których się nie mówi.

W jaki sposób Fundacja wspiera rodziców i dzieci w ochronie przed cyberprzemocą czy innymi zagrożeniami płynącymi z internetu?

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę prowadzi telefony zaufania – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111, linia bezpłatna czynna codziennie od 12:00 do 02:00, gdzie każdy młody człowiek może porozmawiać o swoich trudnościach, również tych online oraz telefon dla rodziców i i nauczycieli w sprawach bezpieczeństwa dzieci 800 100 100, gdzie w kwestii pomocy najmłodszym mogą uzyskać poradę dorośli.

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę organizuje również kampanie podnoszące świadomość na temat zagrożeń w sieci, tworzy i udostępnia materiały edukacyjne oraz organizuje konferencje, seminaria i inne spotkania o charakterze edukacyjnym dla dzieci, rodziców i profesjonalistów. W ramach Fundacji działa również Poradnia „Dziecko w Sieci”, w której specjaliści świadczą bezpośrednią pomoc psychologiczną i terapeutyczną.

Co jeszcze może zrobić rodzic, żeby chronić dziecko przed tego rodzaju zagrożeniami?

Rodziców zachęcałabym przede wszystkim rozwijania swoich kompetencji osobistych i społecznych, w tym cyfrowych. Rodzic, który pracuje nad sobą i rozwija swoje umiejętności może modelować właściwe zachowania oraz być uważnym i dostępnym w kontakcie z dzieckiem, aby w trudnych chwilach mogło zostać wysłuchane oraz otrzymało od niego pomoc i wsparcie.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiała: Ewa Moskalik Pieper

Dowiedz się również od kiedy Twoje dziecko może bezpiecznie wracać samo ze szkoły.