Czy pobierając świadczenie rodzicielskie można założyć działalność gospodarczą?

Świadczenie rodzicielskie

Zanim przejdę do meritum, to kilka słów wstępu. Świadczenie rodzicielskie można powiedzieć, że jest odpowiednikiem zasiłku macierzyńskiego i przysługuje osobie, która nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego np. z tytułu urodzenia dziecka. Rozwiązanie to obowiązuje od 2016 roku i jest ukłonem w stronę osób bezrobotnych, wykonujących dzieła, czy też studentów, którzy do tego czasu nie mogli liczyć na żadne wsparcie.

Kwota świadczenia wypłacana jest w wysokości 1000 zł miesięcznie przez okres 52 tygodni. Aby otrzymać to świadczenie trzeba w odpowiedniej jednostce złożyć akt urodzenia dziecka oraz wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego w terminie 3 miesięcy od dnia narodzin dziecka. W przypadku złożenia wniosku po terminie prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, co oznacza, że nie zostanie wypłacone za cały okres 52 tygodni.

Czy zakładając działalność gospodarczą stracę świadczenie rodzicielskie?

Jeśli w trakcie otrzymywania świadczenia Czytelniczka założy działalność gospodarczą i będzie ją prowadzić, to straci prawo do świadczenia od momentu założenia swojej firmy.

Dodam jeszcze, że są trzy sytuacje kiedy fakt zarejestrowania działalności nie przeszkadza w pobieraniu świadczenia 1000 zł – te furtki przedstawię w konkretnych sytuacjach.

Przykład 1 – Pani Karolina od 5 maja 2018 r. otrzymuje świadczenie rodzicielskie. Dnia 1 lipca założyła działalność gospodarczą i tego samego dnia działalność została zawieszona. Jeśli zawieszenie będzie na okres dłuższy niż 52 tygodnie liczone od daty 5 maja, to wówczas świadczenie będzie przysługiwać za pełen okres 52 tygodni.

Przykład 2 – Pani Zofia od 2 stycznia 2017 r. prowadzi działalność gospodarczą, z której nie jest opłacana składka chorobowa, czyli ta Pani nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego. Dnia 1 czerwca pani Zofia urodziła córkę i zawiesiła działalność, aby zajmować się dzieckiem. Pani Zofia nie ma prawa do zasiłku, bo nie opłacała składki chorobowej. Natomiast jeśli:

• złoży wniosek o wypłatę świadczenia rodzicielskiego,
• zawieszenie działalności będzie przez okres co najmniej 52 tygodni od dnia 1 czerwca

to będzie otrzymywać świadczenie rodzicielskie przez 52 tygodnie.

Przykład 3 – Pani Maria złożyła wniosek o założenie działalności gospodarczej od dnia 2 stycznia 2019 roku. Od dnia 2 lipca 2016 pobiera świadczenie rodzicielskie.

Rozpoczęcie działalności odbędzie się po okresie pobierania świadczenia, zatem nie zostanie ono wstrzymane.

Trzy powyższe przykłady wskazują na to, że równoczesne prowadzenie działalności gospodarczej i pobieranie świadczenia 1000 zł nie jest możliwe.

Na co jeszcze uważać, aby nie stracić świadczenia?

Świadczenie rodzicielskie można stracić, jeśli osoba, która nie sprawuje lub zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. To zaprzestanie opieki może być związane z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki.

Przepisy nie do końca udzielają odpowiedzi na pytanie, w jakiej sytuacji świadczenie faktycznie zostanie wstrzymane. Większość jednostek, z którymi się kontaktowałam wprost określa, że zatrudnienie na podstawie umowy o pracę uniemożliwia w ich opinii sprawowanie opieki nad dzieckiem i świadczenie rodzicielskie zostanie zabrane.

Zazwyczaj w takich sytuacjach dziecko oddawane jest do żłobka lub powierzane opiekunce, a co za tym idzie nie mamy do czynienia z pełnieniem osobistej opieki nad dzieckiem, więc świadczenie będzie zabierane.

[FM_form id=”6″]

A może działalność bez rejestracji jest rozwiązaniem?

Od 30 kwietnia tego roku, wprowadzono takie rozwiązanie jak działalność bez rejestracji. Nazywana jest ona także działalnością nieewidencjonowaną. Jest to opcja, która pozwala na dorabianie sobie miesięcznie nie więcej niż 1050 zł bez konieczności rejestrowania działalności. Z tego tytułu nie opłaca się też składek ZUS i nie trzeba co miesiąc płacić podatku. Rozliczenia uzyskanych przychodów można dokonać w PIT składanym za dany rok.

A zatem, czy działalność bez rejestracji jest dla Czytelniczki złotym środkiem, który da jej możliwość uzyskania zarobku i zachowania prawa do świadczenia? Żeby to stwierdzić odnieśmy się do przepisów.

Aby być osobą bezrobotną trzeba spełniać szereg warunków, między innymi nie można uzyskiwać przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Interpretacja przepisów

Z przepisów można by zatem wnioskować, że jeśli nie przekroczymy kwoty 1050 zł i wykonywanie działalności bez rejestracji nie zaburzy sprawowania stałej opieki nad dzieckiem, to nie powinno być problemu z pobieraniem świadczenia rodzicielskiego.

Jednak wiele urzędów ma odmienne stanowisko w tym zakresie i twierdzi, że wykonywanie jakichkolwiek pracy zarobkowej uniemożliwia opiekę nad dzieckiem. Ja nie zgodzę się z tym, bo wiele rzeczy można robić zdalnie z domu, np. w czasie gdy dziecko śpi.

Najlepiej zgłosić się do jednostki, która wypłaca świadczenie, dopytać o to czy można dorabiać i czy dane czynności mogą być wykonywane. Myślę, że wiele urzędów jeśli zgodzi się na dorabianie w ramach działalności nieewidencjonowanej. Może natomiast prosić dorabiającą mamę o oświadczenie, że nadal bez przeszkód może zajmować się dzieckiem.

Pojawia się też pytanie, czy można nie poinformować wypłacającego 1000 zł o tym, że podjęło się wykonywanie działalności bez rejestracji? Odpowiedź jest taka, że świadczeniobiorca ma obowiązek informowania jednostki o zmianach, które mogą mieć wpływ na otrzymywane świadczenie. Jeśli dana osoba tego nie zrobi, to jest to do sprawdzenia, bo z działalności będzie trzeba złożyć PIT roczny i dana jednostka dowie się o uzyskanych przychodach.

Zdjęcie: Storyblocks.com